با توجه به اینکه معلولیت بر ابعاد مختلف اجتماعی و اقتصادی جامعه تأثیر می گذارد، توجه به جنبه های مختلف زندگی این افراد از جمله بعد سلامت و برنامه ریزی صحیح به منظور مراقبت و تأمین سلامت جسمی، روانی و اجتماعی آنان ضروری به نظر می رسد. انسانها موجوداتی چندبعدی هستند که بی اعتنایی به هریک از این وجود، بخشی حیاتی از زندگی افراد را به مخاطره می اندازد و پیامدهای قابل توجهی نیز بر کل زندگی آنان خواهد داشت. به نظر می رسد که بعد اجتماعی تأثیر بسزایی در سلامت به صورت عام و کیفیت زندگی به طور خاص داشته باشد.
حمایت اجتماعی سه حیطه خانواده، دوستان و آشنایان را دربر می گیرد. حمایت اجتماعی به میزان ادراک فرد از محبت و حمایت خانواده و دوستان و اطرافیان نیز اطلاق می شود. حمایت اجتماعی موجب می شود که فرد احساس مراقبت، مورد علاقه بودن، عزت نفس و ارزشمند بودن کند که این امر بخشی از شبکه وسیع ارتباطی است. از آنجایی که معلولیت، شرایط روانی و اجتماعی افراد را تحت تأثیر قرار می دهد، این تحقیق در پی آن است که میزان حمایت اجتماعی و کیفیت زندگی در این ابعاد را در میان معلولین تعیین کند و سپس رابطه خرده مقیاس های حمایت اجتماعی با کیفیت زندگی را در هریک از مؤلفه های روانی و اجتماعی مورد بررسی قرار دهد.
نتایج تحقيق كذاک و ویلکوکس (۱۹۸۴) نشان می دهد که اندازه شبکه اجتماعی در والدین دارای کودکان معلول، نسبت به والدین کودکان عادی کوچک تر است. پژوهشی که آوولیو و همکارانش در سال ۲۰۱۳ انجام دادند نشان داد که عواملی مانند: ویژگیهای دموگرافیک، روابط اجتماعی و حمایت اجتماعی از جمله عوامل تأثیرگذار بر کیفیت زندگی هر دو گروه مردم معلول و غیر معلول است. معلولین جسمی حرکتی به دلیل شرایط خاصشان نیاز ویژه ای به حمایت اجتماعی اطرافیان دارند که این می تواند شرایط زندگی و کیفیت زندگی آنها را تحت تأثیر قرار دهد و از آنجایی که در مطالعات پیشین ارتباط حمایت اجتماعی با مؤلفههای کیفیت زندگی در معلولین جسمی حرکتی کمتر مورد توجه قرار گرفته است؛ بنابراین، با توجه به این مطالب این سوال مطرح می شود که آیا رابطه ای بین خرده مقیاسهای حمایت اجتماعی با مؤلفه های اجتماعی و روانی کیفیت زندگی در معلولین جسمی حرکتی وجود دارد؟ از دلایل اهمیت موضوع معلولیت و کیفیت زندگی معلولین، میتوان به آمار بالا و رو به افزایش معلولیت با رشد و گسترش علم صنعت، تأثیر معلولیت بر وضعیت روانی و روابط خانوادگی و اجتماعی، تأثیر معلولیت جسمی حرکتی بر کیفیت زندگی و سلامت روانی شخص و انتظار مردم از کیفیت زندگی بهتر اشاره کرد. پس باید پایه و اساس سلامت را با به کارگیری شیوه صحیح و ارتقای کیفیت زندگی، از اولین مراحل حیات پی ریزی نمود و به موازات آن با ایجاد زمینه های مناسب مشارکت معلولین در خانواده و جامعه و نیز فراهم ساختن فضای مناسب حمایتی در کلیه جنبه های اقتصادی اجتماعی و بهداشتی در راه رسیدن به زندگی سالم و موفق گام برداشت
قبل از ادامه مطالعه مقاله به پیشنهاد مهام ویلچر نیز فکر کنید:
[display-posts category=”articles” posts_per_page=”6″]
ادامه مقاله —>> گرین بلات، بسرا و سرافتيندس (۱۹۸۲) شواهدی را مطرح کردند که شبکه های اجتماعی می تواند موجب حفظ سلامت شود و از بیماری جلوگیری کند؛ به طوری که افراد با سطح بالایی از یکپارچگی اجتماعی و شبکه قوی از دوستان، سلامت خود را با وضعیت بهتری نشان میدهند. انزوای اجتماعی یا فقدان یکپارچگی اجتماعی، بیمارگونگی و فشار روانی را افزایش و سلامت اشخاص را تحت تأثیر قرار میدهد و برخلاف ادغام در منبع و شبکه اجتماعی، شخص را در مقابل ناخوشی محافظت می کند و بر سلامت اشخاصی که در معرض حوادث استرس زا قرار می گیرند، تأثیر مفیدی می گذارد شبکه های اجتماعی از دو روش بر سلامت افراد تاثیر می گذارند: ۱- رفتاری و مادی: پیوندهای اجتماعی گسترده احتمال به کارگیری افراد از رفتارهای بهبوددهنده سلامت مانند: فعالیت جسمی و آداب غذایی مفید را افزایش می دهد و از رفتارهای مخرب نظیر: کشیدن سیگار و زیاده روی در نوشیدن الكل منع می کنند؛ ۲- روان شناختی و زیست شناختی:ارتباطهای اجتماعی ضعیف، سلامت روان شناختی را تحت تأثیر قرار میدهد. شبکه های اجتماعی و حمایت اجتماعی به طور مستقیم با رخدادهایی از بیماری های روانی به ویژه افسردگی ارتباط دارد. حیدری، سلحشوریان فرد، رفیعی و حسینی (۱۳۸۸)، به بررسی ارتباط حمایت اجتماعی درک شده و اندازه شبکه اجتماعی با ابعاد کیفیت زندگی افراد دچار معلولیت پرداختند. نتایج این تحقیق نشان داد که: ۱- می توان مشاوران، روان شناسان، محققان و دست اندرکاران را با اهمیت شبکه روابط اجتماعی به عنوان یکی از مهم ترین عوامل مؤثر در کیفیت زندگی آگاه کرد؛ چراکه شبكة روابط اجتماعی در سلامت روانی و جسمی اشخاص مؤثر است؛ ۲- می توان راهکارها و برنامه های مناسبی به منظور افزایش شبکه روابط اجتماعی افراد اتخاذ کرد؛ زیرا منجر به بهبود و ارتقای کیفیت زندگی آنان می شود.
نتایج بررسی تحقیقات پیشین نشان داد که بین خرده مقیاس های حمایت اجتماعی با مؤلفه های روانی و اجتماعی کیفیت زندگی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین نتایج این مطالعه اهمیت حمایت اجتماعی در کیفیت زندگی معلولین را مورد تأیید قرار می دهد. حمایت اجتماعی برای افراد، ایجاد رابطه ای اطمینان بخش می کند و افراد در خلال آن احساس می کنند که مورد پذیرش قرار گرفته اند و فرصتی فراهم می کند که افراد به کیفیت زندگی بهتری دست یابند بنابراین، ضروری به نظر میرسد حمایت اجتماعی به عنوان یک منبع تامین کننده قوی کیفیت زندگی، در طراحی مداخلات ارتقای سلامت معلولین مورد توجه قرار گیرد. علاوه براین لازم است این حمایت ها هم به صورت فراگیر و هم به صورت اصولی و کاربردی افراد جامعه را در بر گیرد تا بتوان شاهد زندگی های بهتر و باکیفیت تری در جامعه بود.